Człowiekowi będącemu w depresji zmienia się całe postrzeganie świata i jego istoty oraz swojego w tym świecie miejsca. Przede wszystkim dochodzi do pojawiania się obniżonych stanów emocjonalnych. Chorzy unikają zabawy, śmiechy, światła, przyzwyczajają się do nowego –monochromatycznego koloru otaczającej ich rzeczywistości, depresja bowiem wyjaławia świat z barw i dźwięków. Pojawia się specyficzne rozumienie swojej sytuacji jako kary za złe uczynki, przewinienia, w ekstremalnych zaś stanach ostrej depresji doprowadzić to może do stworzenia przez pacjenta twierdzeń urojeniowych o charakterze nihilistycznym, poczucia winy lub grzechu. Następuje zawężenie świadomości, które nie pozwala na dostrzeżenie innego wyjścia z sytuacji jak poprzez samobójstwo –zwłaszcza jeśli mamy do czynienia z urojeniami psychotycznymi. Depresja w takiej formie niesie za sobą wysokie ryzyko prób samobójczych – ok. 15-30 % pacjentów podejmuje tego typu próby u niektórych zakończone powodzeniem.
Depresja to nie tylko stan psychiczny – ma ona również wpływ na somatykę organizmu. Następuje spowolnienie procesów fizjologicznych, przemiany materii (co powoduje częstsze występowanie zaparć, następują zaburzenia snu. Mogą one przybierać dwojakie formy – chory chętnie spałby całymi dniami, jest swoistego rodzaju „ucieczka w sen” lub też sen staje się płytki, rwany, chory rzadko kiedy ma możliwość przespania całej nocy, wybudza się po kilku godzinach i nie może zasnąć.
Bywa również że chorzy miewają zrywy nazywane „raptus melancholicus” – w takich sytuacjach mogą być agresywni dla otoczenia.
Jak widać depresja ma szeroki wpływ nie tylko na stan emocjonalny pacjenta, ale na całość jego funkcjonowania, dlatego też właściwa i szybka diagnoza jest kluczem do skutecznego zapobiegania ostrym stanom depresyjnym.